مطالعۀ تغییرات زمانی ارزش فرزند در ایران (مطالعۀ زنان شهر زنجان)

فرزند و فرزندآوری از مهم‌ترین ارزش‌های خانواده در ایران است. نسل‌های مختلف زنان در ایران، براساس تجارب و حوادث تاریخی و تجربۀ زندگی مشترک،  نگرش و برداشت متفاوت و گاه متضاد از معنا و مفهوم فرزند دارند. با تکیه بر دو دسته از نظریه‌های غربی شامل تغییرات فرهنگی، گذار جمعیتی دوم، تضاد نسلی و ساختاری و نظریه‌های جوامع پیرامون مانند نظریۀ جهان‌ـ محلی شدن، الگوی پژوهش ساخته شد.  روش پژوهش، پیمایشی است. جمعیت آماری، پنج نسل از زنان شهر زنجان با توجه به شرایط تاریخی انتخاب شده‌اند: متولدین قبل از سال 42، متولدین سال‌های 57-1342، متولدین سال‌های 67-1358، متولدین سال‌های 70-1367 و متولدین سال‌های 74-1370. از هر نسل 100 نفر و درمجموع 500 نفر حجم نمونۀ این پژوهش را تشکیل داده‌اند. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای دومرحله‌ای به شیوۀ PPS است.  براساس یافته‌های پژوهش، تفاوت میانگین ارزش بین نسل‌های بررسی‌شده به لحاظ آماری معنادار است؛ پایین‌ترین سطح ارزش فرزند متعلق به نسل زنان متولد سال‌های 74-1371 و بالاترین سطح مربوط به نسل زنان متولد سال‌های قبل از 42 است. فردگرایی با ارزش فرزند ارتباط منفی و دینداری با ارزش فرزند ارتباط مثبت دارد. تأثیر تجربۀ جهانی شدن بر ارزش فرزند، در نسل متولدین 67-1358 شدیدتر از سایر نسل‌ها است.